Фæлтæрæй-фæлтæрмæ Уырысы ныхмæ хæцæм... мах сихсыдыстæм, лæджы хуызæн лæг нæм боныгон цырагъы рухсæй агуринаг фæци, тагъд нæ, хæцæнгарз чи сиса, уый дæр нал уыдзæн. (Богазты У. Уæ нæ хæхтæ, нæ бæстæ...)
Фразеологический словарь иронского диалекта. - Цхинвал:, Полиграфическое производственное объединение РЮО, 2-е дополненное издание. . Составил Дзабиты З. Т., Редактор издания Дзиццойты Ю. А..
УДХÆССÆДЖЫ ХУЫЗÆН УЫН — Фыдуынд уын, æнæуынон уын. Уæд æм (Амыранмæ) Бадыри дзуры: удхæссæджы хуызæн куы сдæ, уæд ма дын куыд бакомдзæн уыцы чызг. (ХИФ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХÆЙРÆДЖЫ ХУЫЗÆН УЫН — 1. Фыдуынд уын. 2. Фæлитой … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХУЫЗ СКАЛЫН — Срæсугъд уæвын. Хостыхъоты бындары сау чызг йæ мадырвадæлты зад хуымы йæ мондæгтæ суагъта, йæ хуыз дзы бæргæ скалдта, фæлæ та уымæн дæр йæ фæдыл Хъулаты Иунæджы карз æлгъыст сау рувасау зилдух байдыдта. (Хъайтыхъты А. Хъысмæт.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИЙЫ КУВÆНДОН — см. Священная роща Хетага – Хуыцау, табу Дын уæд! – Хуыцау, хистæрæй, кæстæрæй, сылгоймагæй, нæлгоймагæй Дыл нæхи фæдзæхсæм æмæ нын ахъазгæнæг у. – Хуыцау, зæххыл цыдæриддæр цæуы – цинæй дæр, зианæй дæр – иууылдæр Дæуæй аразгæ сты, æмæ Дæм фылдæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АВДИУÆДЖЫ ХО — Нарты Уæл(р)хæджы фырты ус. «Уый хуызæн сылгоймаг никæй хæдзары ис, æртæ нарты уый хуызæн цæхх æмæ кæрдзыныл ничи сбæздзæн», – зæгъы нын кадæг. кæс «АРВЫ ДУАР» Ы СÆРГÆНДТÆ … Словарь по этнографии и мифологии осетин
БАЛСÆДЖЫ ЧЫЗГ — Нарты Сослан Хуры чызг Ацырухсы йæхицæн усæн куы æрхаста, уæд цуан кæнынмæ фæцахуыр Зилахары быдырмæ. Иуахæмы кæсы æмæ иу хъуаз æрбацæуы дон нуазынмæ. Афтæ рæсугъд уыдис уыцы хъуаз, æмæ йæ конд, йæ уындæн æмбал нæ уыди, йæ дæллагхъуырæй Бонвæрнон … Словарь по этнографии и мифологии осетин
НЫЙЙАРÆДЖЫ ДЗИДЗИТÆ НЫЛЛЫГ КÆНЫН — тж. МАДЫ ДЗИДЗИТÆ НЫЛЛЫГ КÆНЫН Фырзыдæй алы фыдгæнд дæр саразын. Тугдзых бирæгътау ницæуылуал фæцауæрдынц, фæллоймæ, æхцамæ бæлгæйæ сæ ныййарджыты дзидзитæ ныллыг кæнынмæ дæр сæхи цæттæйæ фæдарынц. Ахæмтæн сæ сывæллæтты æрбауæй дæр у сæкæры… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ФЫРЫ ХЪУЛЫ ХУЫЗÆН УЫН — Рæсугъд, нарст, хæрзхуыз уын. Фæзæгъынц лæппуйæ. Бакæсут ма сæм: фыры хъулы хуызæн авд лæппуйы, сæ иуæй – се ннæ рыгондæр, сæ иуæй – иннæ хæрзуынддæр. (Гæбулты М. Тагъд дон фурды не ййафы.) Хъултæй хъазын рæстæджы алы хатт дæр æвзæрстой фыры хъул … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХАСТЫ ХУЫЗÆН — 1. Æнцойад сафын, тыхсын. Фæзæгъынц æй искæй мысыны рæстæджы. 2. Афтид, мæгуыр, ихсыд уын. Мæхи къуым сын сæ къух ницæмæй фæрог кодта, хасты хуызæн у. (Козаты Х. Æнæныгæд мард.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ХУЫССÆДЖЫ ДЗÆКЪУЛ — Бирæ чи фынæй кæны, хуыссæгæй чи не фсæды, ахæм адæймаг. Тымбылы хуызæн хуыссæджы дзæкъул уый бæрц бафæразæд. (Цæгæраты М. Балцы зарæг.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
